Πριν πάρετε την απόφαση να ανοίξετε μια επιχείρηση με κάποιο μέλος της οικογένειάς σας, υπάρχουν κάποια ερωτήματα τα οποία πρέπει να θέσετε στον εαυτό σας, όπως π.χ. γιατί επιθυμείτε να ανοίξετε μια επιχείρηση με κάποιον συγγενή σας; Αν το κάνετε γιατί πιστεύετε ότι θα ήταν περισσότερο αποδοτικό να δημιουργήσετε μια επιχείρηση με ανθρώπους που αγαπάτε, καθώς και γιατί με αυτό τον τρόπο θα έχετε τη δυνατότητα να περνάτε περισσότερες ώρες μαζί τους, δεν είστε οι μόνοι. Οι περισσότερες οικογενειακές επιχειρήσεις ξεκινούν με αυτή την προοπτική. Δυστυχώς, όμως, δεν επαρκεί για να στηρίξει μια υγιή επιχείρηση.
Έχετε συγκατοικήσει ποτέ με κάποιον καλό σας φίλο; Αν ναι, τότε μπορείτε εύκολα να αντιληφθείτε πως το γεγονός ότι είστε καλοί φίλοι δεν σημαίνει ότι θα τα πάτε καλά κάτω από την ίδια στέγη. Βέβαια, δεν είστε καταδικασμένοι σε αποτυχία αν πράγματι σας έχει συμβεί να μαλλιοτραβιέστε ή να αλλάζετε κλειδαριές την ώρα που ο συγκάτοικός σας είναι στη δουλειά. Οφείλετε, ωστόσο, να συζητήσετε σε βάθος όλες τις παραμέτρους προτού ξεκινήσετε μια επιχείρηση με μέλη της οικογένειάς σας. Φυσικά, δεν μπορείτε να γνωρίζετε εκ των προτέρων αν θα τα πάτε καλά ως συνέταιροι, παρά μόνο από τη στιγμή που θα ξεκινήσει η λειτουργία της επιχείρησής σας. Υπάρχουν, ωστόσο, κάποιες συμβουλές που αν τις ακολουθήσετε μπορείτε να ελαχιστοποιήσετε τις πιθανότητες αποτυχίας. Το πρώτο πράγμα που πρέπει να κρατήσετε καλά στο μυαλό σας είναι ότι η επαγγελματική σχέση ουδεμία σχέση έχει με την οικογενειακή. Καβγάδες του στυλ «ποιος ήπιε το τελευταίο μπουκάλι γάλα» δεν έχουν θέση σε μια επιχείρηση (θα διαφωνούσατε ποτέ με το αφεντικό σας για το γάλα;). Οι στατιστικές αποδεικνύουν ότι οι περισσότερες οικογενειακές επιχειρήσεις δεν αποτυγχάνουν εξαιτίας κάποιου σοβαρού επαγγελματικού λόγου. Είναι η οικογενειακή σχέση καθαυτή που βαραίνει και στη συνέχεια «σκοτώνει» την επιχείρηση.
ΟΤΑΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΚΑΙ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΜΠΕΡΔΕΥΟΝΤΑΙ, ΤΟ ΚΛΕΙΔΙ ΤΗΣ ΕΠΙΤΥΧΙΑΣ ΕΙΝΑΙ Η ΣΩΣΤΗ “ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ”
Ουσιαστικά, το κάθε μέλος της επιχείρησης οφείλει να συμπεριφέρεται στο χώρο εργασίας του ακριβώς όπως θα συμπεριφερόταν σε οποιαδήποτε άλλη επιχείρηση. Όσο ψυχρό και αν ακούγεται αυτό, η επιχείρησή σας θα πρέπει να μπει σε πρώτο ρόλο, αν θέλετε να πετύχετε. Σημαντική παράμετρος -ίσως η σημαντικότερη- είναι η σωστή κατανομή ρόλων ανάμεσα στα μέλη της επιχείρησης και ο σεβασμός της ατομικής ελευθερίας του καθενός από αυτά. Για παράδειγμα, η κόρη-εργαζόμενη δεν θα πρέπει να ζητά από τον πατέρα της, ο οποίος τυγχάνει να είναι ο Πρόεδρος της εταιρείας, να διευθετήσει κάποιες δικές της αρμοδιότητες γιατί εκείνη πρέπει να παίξει τένις το απόγευμα, ή και αντίστροφα. Καθώς όμως υπάρχουν κάποια μειονεκτήματα στη λειτουργία της οικογενειακής επιχείρησης, ταυτόχρονα υπάρχουν και πολύ σημαντικά πλεονεκτήματα. Ο στενός συγγενικός δεσμός που υπάρχει ανάμεσα στα μέλη μιας οικογένειας συχνά λειτουργεί ως επιπλέον κίνητρο για να πετύχει η επιχείρηση. Έτσι, τα άτομα εργάζονται με περισσότερη διάθεση και ζήλο. Επιπλέον, τα μέλη μιας οικογενειακής επιχείρησης είναι συχνά πολύ πιο ευαισθητοποιημένα με τις ανάγκες των συνεταίρων τους. Αν και είναι σοφότερο να κρατούν τα προσωπικά ζητήματα εκτός της επιχείρησης, αυτός ο κανόνας δεν ισχύει πάντα. Σε περίπτωση που κάποιος διέρχεται μια μεγάλη κρίση, τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας σπεύδουν να συμπαρασταθούν, αναλαμβάνοντας τη δουλειά του συγκεκριμένου ατόμου για όσο χρειαστεί. Ναι μεν η επιχείρηση πρέπει να μπαίνει σε πρώτο ρόλο, αλλά όχι εις βάρος μιας υγιούς οικογενειακής σχέσης. Προτού λοιπόν ξεκινήσετε την οικογενειακή σας επιχείρηση, αφιερώστε αρκετό χρόνο για όλες τις λεπτομέρειες. Σκεφτείτε προσεκτικά όλοι μαζί το είδος της επιχείρησης που θα θέλατε να ανοίξετε – μια επιχείρηση που να ταιριάζει στην προσωπικότητα και τις κλίσεις σας. Τέλος, σιγουρευτείτε ότι όλα τα μέλη είναι ενήμερα για το επιχειρηματικό ρίσκο που συνοδεύει κάθε επιχειρηματική δραστηριότητα.
Επιτυχημένα Παραδείγματα Οικογενειακής Επιχείρησης
SAM 0-13
Μπόρα Ασημένια και Μπόρα Ελένη, franchisees της SAM 0-13 στους Αμπελόκηπους Θεσσαλονίκης
Οι αδελφές Ασημένια Μπόρα και Ελένη Μπόρα αποφάσισαν να επενδύσουν στη γνωστή αλυσίδα Παιδικής Ένδυσης SAM 0-13 και πέρα από την οικογενειακή τους σχέση να αποκτήσουν και επαγγελματική.
Η επιλογή επένδυσης σίγουρα δεν ήταν τυχαία. Και οι δύο αδελφές υπήρξαν υπάλληλοι σε κατάστημα της SAM 0-13, όπου και διαπίστωσαν από κοντά τη δυναμική της εταιρείας και τις προοπτικές ανάπτυξής της. «Η SAM 0-13 είναι μια δυναμική εξελισσόμενη εταιρεία, πρωτοποριακή στο χώρο της, με συνεχή ανάπτυξη» αναφέρουν χαρακτηριστικά.
Όσο για την επαγγελματική τους σχέση, η σωστή κατανομή των ρόλων και ο αμοιβαίος σεβασμός είναι το κλειδί της επιτυχίας. «Στη δική μας επιχείρηση η κατανομή των ρόλων έγινε μετά από συζήτηση στη βάση των ικανοτήτων της καθεμίας. Έτσι, γνωρίζουμε τι πρέπει να κάνουμε και το κάνουμε χωρίς προστριβές και παρεξηγήσεις. Βέβαια, σε πολύ σημαντικά ζητήματα όπως οικονομική διαχείριση, επιλογή προϊόντων και προβολή τους, έχουμε λόγο και οι δύο».
Βέβαια, σε κάθε επιχείρηση υπάρχουν στιγμές δύσκολων αποφάσεων και διαφορετικών απόψεων ή ακόμη και συγκρούσεων. Στις περιπτώσεις αυτές επηρεάζεται η οικογενειακή σχέση; Σύμφωνα με τις κ. Ασημένια και Ελένη Μπόρα, στις οικογενειακές επιχειρήσεις είναι ευκολότερο να ξεπεραστούν οι κρίσεις. Εξάλλου, πολλές φορές οι συγκρούσεις είναι δημιουργικές.
Η καθοδήγηση, τέλος, που παρέχεται από τη μητρική εταιρεία αποτελεί σημαντικό παράγοντα επιτυχίας για τις δύο franchisee του δικτύου SAM 0-13. «Δραστηριοποιούμενος σε ένα σύστημα franchise, γνωρίζεις από την αρχή ότι έχεις στο πλευρό σου ανθρώπους που ενδιαφέρονται για τη κερδοφορία του καταστήματός σου, αφού από αυτήν εξαρτάται η επιτυχία της εταιρείας ως σύνολο. Πραγματικά, στις δύσκολες εποχές που διανύουμε, η επένδυση μέσω franchise αποτελεί την καλύτερη επιλογή. Δεν είναι τυχαίο, εξάλλου, ότι οι επιχειρήσεις franchise έχουν τα μεγαλύτερα ποσοστά επιτυχίας έναντι των μεμονωμένων επιχειρήσεων.
OLA!STORES
Αλέξης και Χρήστος Βασιλείου, franchisees της OLA!STORES στο Μαρούσι
Η σχέση Πατέρα-Γιου είναι από τις πιο συνηθισμένες στο franchise. Εντούτοις, η διαχείριση μιας οικογενειακής επιχείρησης είναι μια πολύπλοκη υπόθεση, ακόμα και όταν πρόκειται για μια τόσο στενή οικογενειακή σχέση.
Ο κ. Χρήστος Βασιλείου και ο γιος του κ. Αλέξης Βασιλείου άνοιξαν το δικό τους OLA!STORES στο Μαρούσι πριν από περίπου ένα χρόνο.
Η μέχρι σήμερα εμπειρία τους στην οικογενειακή επιχείρηση είναι θετική, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν συνάντησαν δυσκολίες. «Υπάρχουν στιγμές όπου τα όρια των προσωπικών σχέσεων εμπλέκονται με τα επαγγελματικά όρια» αναφέρει ο κ. Αλέξης Βασιλείου. «Σαφώς, όμως, υπάρχουν και σημαντικά πλεονεκτήματα, με σημαντικότερο την απόλυτη εμπιστοσύνη που έχεις για το συνεργάτη σου».
Εξάλλου, το franchising ως επιχειρηματική μέθοδος συγκεντρώνει ένα πλήθος πλεονεκτημάτων για τον επενδυτή όπως έτοιμη τεχνογνωσία, brand name, προμηθευτές, κ.λπ., τα οποία, ουσιαστικά, «απαλλάσσουν» τον επιχειρηματία από το στήσιμο της επιχείρησής του. «Έτσι και στη δική μας περίπτωση, συνεχίζει ο κ. Βασιλείου, δεν χρειάστηκε να πειραματισθούμε ώστε να βρούμε τη σωστή επιχειρηματική πρόταση. Ξεκινήσαμε την επένδυση με δοκιμασμένα βήματα που οδηγούν την επιχείρηση στην κερδοφορία. Υπό αυτή την έννοια, δεν χρειάστηκε να καταναλώσουμε πολύτιμο χρόνο και προσπάθεια στο να μάθουμε μόνοι μας πώς μπορεί να στηθεί σωστά μία επιχείρηση, αποφεύγοντας παράλληλα πιθανές προσωπικές συγκρούσεις».
Τέλος, σύμφωνα με τον κ. Χρήστο Βασιλείου, το concept των OLA!STORES είναι ιδανικό για μια οικογένεια, δεδομένου ότι η επιτυχία του βασίζεται στις διαπροσωπικές σχέσεις που αναπτύσσουν οι καταναλωτές με το προσωπικό του καταστήματος.
«Όπως αντιλαμβάνεστε, το προσωπικό ενδιαφέρον που δείχνουν τα μέλη μιας οικογένειας για την επιχείρησή τους, όπως συμβαίνει και στο δικό μας κατάστημα, μεταφράζεται σε υψηλής ποιότητας παρεχόμενη υπηρεσία και αντίστοιχα σε υψηλό βαθμό ικανοποίησης των καταναλωτών. Ας μην ξεχνάμε, εξάλλου, ότι ο πυρήνας των OLA!STORES είναι η γειτονιά, η οποία σίγουρα εμπιστεύεται πολύ πιο εύκολα την οικογένεια «της διπλανής πόρτας» από τα απρόσωπα και ανώνυμα καταστήματα του χώρου μας.»
