
Πιστεύω πως οι αμοιβές που πληρώνω είναι πολύ υψηλές σε σχέση με τις υπηρεσίες που μου παρέχονται από τον franchisor. Έχω το δικαίωμα να διεκδικήσω χαμηλότερες αμοιβές; Τι μπορώ να κάνω; |
Αγαπητέ αναγνώστη, οι συνεχόμενες αμοιβές που πληρώνονται από τον franchisee προς τον franchisor μπορούν να χωριστούν σε δύο ομάδες:
- Τις αμοιβές για τη συνεχόμενη χρήση του brand, τη συνεχή υποστήριξη, την εξέλιξη του concept κ.λπ. οι οποίες υπολογίζονται συνήθως ως ένα ποσοστό του τζίρου ή ως ένα πάγιο ποσό.
- Τις πληρωμές για συγκεκριμένες υπηρεσίες οι οποίες σας παρέχονται από την μητρική εταιρεία όπως για παράδειγμα τηλεφωνικό κέντρο, λογιστική και διοικητική υποστήριξη, διεθνές και τοπικό marketing, καθοδήγηση, προμήθειες, συνέδρια και συναντήσεις.
Το ύψος των αμοιβών μπορεί να διαφέρει κατά πολύ ανάλογα με το ίδιο το σύστημα του franchisor και τον κλάδο στον οποίο ανήκει. Για παράδειγμα, τα royalties μπορεί να κυμαίνονται από 4 έως 15% (ή και ψηλότερα). Βέβαια, ένα υψηλό ποσοστό royalties δεν θα πρέπει να ανησυχεί τον franchisee καθώς θα πρέπει να υπολογίζεται σε σχέση με το μέγεθος και τη σπουδαιότητα των υπηρεσιών που λαμβάνει από τον franchisor. Το ερώτημα που εγείρεται, λοιπόν, στο σημείο αυτό είναι αν πράγματι σας παρέχεται ένα ικανοποιητικό επίπεδο υπηρεσιών αναλογικά με τα χρήματα που καταβάλλετε.
Η σύγκριση της επιχείρησής σας με κάποια αντίστοιχη του ίδιου κλάδου, ενδέχεται να σας βοηθήσει, υπό την προϋπόθεση βέβαια ότι θα έχετε στη διάθεσή σας όλα τα στοιχεία για όλες τις πληρωμές που καταβάλλει (άμεσες και έμμεσες) και όχι ένα μέρος τους. Αν λάβετε υπόψη μεμονωμένα στοιχεία μιας επιχείρησης και τα συγκρίνετε με στοιχεία κάποιας άλλης, ενδέχεται να οδηγηθείτε σε ανακριβή συμπεράσματα και αυτό είναι επικίνδυνο. Ας πάρουμε για παράδειγμα, δύο επιχειρήσεις franchise στον τομέα του καθαρισμού. Η πρώτη χρεώνει 10% royalties αλλά παρέχει στον franchisee τα προϊόντα καθαρισμού σε τιμές κόστους, ενώ η δεύτερη χρεώνει 5% royalties και 30% προμήθεια σε όλα τα προϊόντα με τα οποία προμηθεύει τον franchisee. Και οι δύο περιπτώσεις είναι απόλυτα νόμιμες και ίσως οι συνολικές αμοιβές που χρεώνουν να είναι ίσες αναλογικά , ωστόσο αν δώσετε έμφαση μόνο στο ποσοστό των royalties η μία φαίνεται να χρεώνει τα διπλάσια από την άλλη.
Στην περίπτωσή σας, όντας ήδη μέλος ενός συστήματος γνωρίζετε τις υπηρεσίες που λαμβάνετε αναλογικά με τις αμοιβές που πληρώνετε. Το ζήτημα είναι τι μπορείτε να κάνετε τώρα, εφόσον θεωρείτε ότι χρεώνεστε υπερβολικά ποσά σε σχέση με τις υπηρεσίες και την υποστήριξη που σας παρέχεται από τον franchisor.
Το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνετε είναι να καθίσετε και να συζητήσετε με τον franchisor. Στη συζήτηση αυτή, καλό θα ήταν να κάνετε ένα review της σύμβασης franchise, προκειμένου να επιβεβαιώσετε ότι οι εν λόγω αμοιβές είχαν συμφωνηθεί εξαρχής. Εκφράστε όλες τις διαφωνίες σας στον franchisor και ακούστε προσεκτικά τι έχει να αντιτάξει. Βεβαιωθείτε ότι έχετε κατανοήσει απόλυτα το τι ακριβώς πληρώνετε και μην ξεχνάτε πως πρέπει να υπάρχει και κάποιο περιθώριο κέρδους για τον franchisor.
Φροντίστε μάλιστα να κανονίσετε αυτή τη συνάντηση σύντομα, διότι όσο περισσότερο αφήνετε τέτοιου είδους ερωτήματα να διαιωνίζονται είναι χειρότερο και μπορεί να βλάψει τις επαγγελματικές σας σχέσεις αλλά και τα συμφέροντά σας. Θυμηθείτε, λοιπόν, ότι όσο πιο νωρίς αρχίσετε να συζητάτε για αυτά τα θέματα, τόσο πιο γρήγορα θα απαντηθούν τα ερωτήματά σας και θα είστε σε θέση να αφοσιωθείτε στην επιχείρησή σας.
Ένα ιδιαίτερα σύνηθες φαινόμενο είναι, βέβαια, η «απαξίωση» εκ μέρους του franchisee των υπηρεσιών που λαμβάνει με αποτέλεσμα να θεωρεί ότι τα χρήματα που καταβάλλει δεν ανταποκρίνονται στις υπηρεσίες αυτές. Τούτο είναι αποτέλεσμα συνήθως:
- Της μη κατανόησης του concept και του συστήματος franchise με αποτέλεσμα να μην μπορεί να αξιοποιήσει αποτελεσματικά τις υπηρεσίες του franchisor. Είναι τυπικό σύμπτωμα αλυσίδων που δίδουν βάρος στην τεχνική εκπαίδευση και όχι στην ανάπτυξη μιας ολοκληρωμένης συνεχούς εκπαίδευσης, που συνδυάζει οικοδόμηση κοινής εταιρικής κουλτούρας, επιχειρηματικών ικανοτήτων και τεχνικών γνώσεων.
- Της απουσίας επικοινωνιακών πολιτικών μέσα στο δίκτυο έτσι ώστε να υπάρχει συνεχής ομογενοποίηση και συγκροτημένος συστηματικός διάλογος που αντικειμενικά λειτουργεί αφ’ ενός ενισχυτικά της εκπαίδευσης και της ανάπτυξης «κοινής» γλώσσας σε όλο το δίκτυο και αφ’ ετέρου ενισχύει την αποτελεσματική διαχείριση της γνώσης.
- Της ανεπαρκούς ποιοτικά στελέχωσης του franchisor σε επίπεδο στελεχών υποστήριξης δικτύου σε συνδυασμό με τον λαθεμένο προσανατολισμό σε επίπεδο εταιρικής κουλτούρας. Ένα φαινόμενο ιδιαίτερα σύνηθες σε ελληνικά δίκτυα franchise, που δεν έχουν κατανοήσει ότι ο ρόλος του είναι να αναπτύσσουν επιτυχημένους επιχειρηματίες «στοχευμένης δράσης», δηλαδή τους franchisees τους, ενός ρόλου που προϋποθέτει υψηλό επίπεδο coaching και ένα ξεκάθαρο πλαίσιο σχέσεων που ξεκινά από την προσυμβατική περίοδο, αλλά και διαποτίζει συνολικά τη λειτουργία, τις διαδικασίες, τα συστήματα του franchisor.
Αν, ωστόσο, οι απαντήσεις του franchisor δεν σας ικανοποιήσουν, πολύ φοβάμαι ότι δεν μπορείτε να κάνετε τίποτα εκτός και αν τα ποσοστά που πληρώνετε έχουν αλλάξει από εκείνα που συμφωνήσατε στη σύμβασή σας. Εάν τα ποσά είναι τα συμφωνημένα τότε δυστυχώς δεν έχετε επιχειρήματα για να διεκδικήσετε μειώσεις. Θα έπρεπε να προβληματιστείτε για το ύψος των αμοιβών πριν συμφωνήσετε και υπογράψετε για την καταβολή τους. Διότι η πιο κρίσιμη περίοδος για κάποιον franchisee είναι εκείνη πριν από την υπογραφή της σύμβασης. Για το λόγο αυτό, μέσα από αυτή τη στήλη προτείνουμε σε όλους τους υποψηφίους επενδυτές να λαμβάνουν τη βοήθεια επαγγελματιών Συμβούλων και μάλιστα εταιρειών με συγκροτημένη υποδομή και πείρα, πριν υπογράψουν τη σύμβαση franchise. Γιατί η σύμβαση δεν είναι μια απλή υπόθεση. Θέλει πολύ καλή διερεύνηση καθώς ενδέχεται να υπάρχουν κρυφά σημεία, τα οποία ένας απλός επενδυτής δεν μπορεί να εντοπίσει, γιατί απλά δεν έχει την απαιτούμενη πείρα.
Στη δική σας περίπτωση, αν οι αμοιβές όντως διαφέρουν από τη σύμβαση που υπογράψατε, καταρχάς μιλήστε με τον franchisor και ζητήστε του εξηγήσεις. Αν οι απαντήσεις του δεν σας διαφωτίσουν και διαισθανθείτε ότι κάτι πάει να σας κρύψει, τότε ίσως να υπάρχει πρόβλημα. Σε αυτή την περίπτωση, σας προτείνουμε να συμβουλευτείτε κάποια εταιρεία συμβούλων εξειδικευμένη στο franchising, πριν προχωρήσετε στη διεκδίκηση των δικαιωμάτων σας και σε ρήξεις που ίσως μακροπρόθεσμα να έχουν οδυνηρά αποτελέσματα.